Αιτωλοί τοσούτωι των λοπών ετοιμότερον
έχουσι προς θάνατον όσωιπερ και ζην πολυτελώς
[και] εκτενέστερον ζητούσι των άλλων.
"Οι Αιτωλοί περισσότερο από τους άλλους ανθρώπους
είναι τόσο πιο έτοιμοι να πεθάνουν όσο και να ζήσουν στην πολυτέλεια"

Το απόφθεγμα αυτό που μας παραδίδει ο γεωγράφος και ιστορικός του 2ου αι. π.Χ. Αγαθαρχίδης ο Κνίδιος και αναφέρεται στο "ορεινό" και αποκομμένο από τον υπόλοιπο ελληνικό κόσμο Έθνος των Αιτωλών που κατοικούσε σε μια μεγάλη έκταση της Στερεάς, επαληθεύεται σε μεγάλο βαθμό με τα ευρήματα που έχει φέρει στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη.
Τα αρχιτεκτονικά κατάλοιπα και ειδικότερα ο πλούτος και η ποικιλία των κινητών ευρημάτων του νεκροταφείου των πόλεων Τριχόνειον, Άκραι, Μέταπα που άνθησαν στο ανατολικό τμήμα της σημερινής Μακρυνείας, κοντά στη λίμνη Τριχωνίδα, μας δίνουν σημαντικές πληροφορίες για τον καθημερινό και τον δημόσιο βίο των κατοίκων της περιοχής και αντικατοπτρίζουν το υψηλό πολιτισμικό τους επίπεδο.